Difference between revisions of "Ibisigo by’Impakanizi"

From Wikirwanda
Jump to: navigation, search
(Created page with "'''''Ibisigo by’impakanizi''' ,ni ibisigo Umusizi agenda anyura mu mateka y’abami n’ibirari, akurikiza injyabihe yabo.Mu gika cya nyuma, Umusizi asingiza umwami uri ku ngo...")
 
 
(3 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
'''''Ibisigo by’impakanizi''' ,ni ibisigo  Umusizi agenda anyura mu mateka y’abami n’ibirari, akurikiza injyabihe yabo.Mu gika cya nyuma, Umusizi asingiza umwami uri ku ngoma ,nyiri uguturwa igisigo.''
+
[[File:RUGAMBA_CYPRIEN_UMUSIZI_W'IKINYEJANA_CYA_20,_N'UMUGORE_WE_DAPHROSE.jpg|200px|thumb|right|Rugamba Cyprien umusizi w'ikinyejana cya 20 n'umugore we Daphrose]]'''''Ibisigo by’impakanizi''' ,ni ibisigo  Umusizi agenda anyura mu mateka y’abami n’ibirari, akurikiza injyabihe yabo.Mu gika cya nyuma, Umusizi asingiza umwami uri ku ngoma ,nyiri uguturwa igisigo.''
  
 
Ibika bigenda bitandukanywa n’inyikirizo zitwa “IMPAKANIZI” .Bityo rero Ibisigo bifite impakanizi biherako byitwa ibisigo by’impakanizi.Dore kimwe mu Bisigo by’impakanizi  “UKWIBYARA “Cya Nyakayonga ka Musare ,yatuye Mutara  III Rwogera
 
Ibika bigenda bitandukanywa n’inyikirizo zitwa “IMPAKANIZI” .Bityo rero Ibisigo bifite impakanizi biherako byitwa ibisigo by’impakanizi.Dore kimwe mu Bisigo by’impakanizi  “UKWIBYARA “Cya Nyakayonga ka Musare ,yatuye Mutara  III Rwogera
  
UKWIBYARA
+
'''UKWIBYARA'''
 +
 
 
Ukwibyara gutera ababyeyi ineza,
 
Ukwibyara gutera ababyeyi ineza,
 +
 
Batambira b’ineza,
 
Batambira b’ineza,
 +
 
Munoza-ndagano wa Nsana ya Buhanza,
 
Munoza-ndagano wa Nsana ya Buhanza,
 +
 
Mu kuva iwa Nyamuhanza.
 
Mu kuva iwa Nyamuhanza.
  
Line 12: Line 16:
 
    
 
    
 
Muhumuza umuhozi.
 
Muhumuza umuhozi.
 +
 
Waturiha ibyo yagurwa i Kiganda,
 
Waturiha ibyo yagurwa i Kiganda,
 +
 
Kigeli cya Ngerekera.
 
Kigeli cya Ngerekera.
 +
 
Uko muturuka isoko imwe,
 
Uko muturuka isoko imwe,
  
Line 19: Line 26:
 
      
 
      
 
Muri Imisumba ya Rusuma-migezi,
 
Muri Imisumba ya Rusuma-migezi,
 +
 
Mwabweho kwa Gisanura
 
Mwabweho kwa Gisanura
 +
 
Amasugi yanyu azira igisasa !
 
Amasugi yanyu azira igisasa !
 +
 
Mwarashatse birabakundira,
 
Mwarashatse birabakundira,
  
Line 26: Line 36:
  
 
Inka mukoye mu Byaguka
 
Inka mukoye mu Byaguka
 +
 
Zibagwiriza imihana.
 
Zibagwiriza imihana.
 +
 
Imfura nzima isubira ku izina rya se,
 
Imfura nzima isubira ku izina rya se,
 +
 
Bagasanganizwa n’impundu
 
Bagasanganizwa n’impundu
  
Line 33: Line 46:
  
 
Mpagarije- kure ya Mwuhira-kare wa Mukanganwa,
 
Mpagarije- kure ya Mwuhira-kare wa Mukanganwa,
 +
 
Yari yagishije I Bunyambo Nyarume !
 
Yari yagishije I Bunyambo Nyarume !
 +
 
Ni Rumeza nyiri uburezi  
 
Ni Rumeza nyiri uburezi  
 +
 
Buzamagana amacwa,
 
Buzamagana amacwa,
  
Line 40: Line 56:
  
 
Mazina ya Gasenda,
 
Mazina ya Gasenda,
 +
 
Adusendera imisaka ya Rusenge !
 
Adusendera imisaka ya Rusenge !
 +
 
Mwahonotse mwese,
 
Mwahonotse mwese,
 +
 
Kurya mucurwa n’inyundo ziramye !
 
Kurya mucurwa n’inyundo ziramye !
  
Line 47: Line 66:
 
   
 
   
 
Mwebwe ho Abanyacyilima
 
Mwebwe ho Abanyacyilima
 +
 
Muzira icyangwe mu minwe !
 
Muzira icyangwe mu minwe !
 +
 
Mwameze Ibiganza bitatugwabiza,
 
Mwameze Ibiganza bitatugwabiza,
 +
 
Mugira amaguru atugabira
 
Mugira amaguru atugabira
  
Line 54: Line 76:
  
 
Mwitwa ingendutsi
 
Mwitwa ingendutsi
 +
 
Mwatubereye imbyeyi n’Imanzi,
 
Mwatubereye imbyeyi n’Imanzi,
 +
 
Muri Abami b’Akamazi,
 
Muri Abami b’Akamazi,
 +
 
Tuzi n’icyo mwamaze !
 
Tuzi n’icyo mwamaze !
  
Line 61: Line 86:
  
 
Muri ibirezi byamye
 
Muri ibirezi byamye
 +
 
I Buriza na Buremera !
 
I Buriza na Buremera !
 +
 
Muri abaremere b’ iTanda
 
Muri abaremere b’ iTanda
 +
 
Muri abature b’I Tanda,
 
Muri abature b’I Tanda,
  
 
45. Muri abo ku Isi itengerana,
 
45. Muri abo ku Isi itengerana,
 +
 
Ku Rutamba-mitavu
 
Ku Rutamba-mitavu
 +
 
Muri intwari zitarutana,
 
Muri intwari zitarutana,
 +
 
Muri bene iteka  ritahava
 
Muri bene iteka  ritahava
 +
 
Muri bene umutungo mwiza !
 
Muri bene umutungo mwiza !
  
Line 74: Line 106:
  
 
Mwatwubakiye amarembo y’intungane
 
Mwatwubakiye amarembo y’intungane
 +
 
Tubita intura-Rwanda!
 
Tubita intura-Rwanda!
 +
 
Nta byikamize urakimana
 
Nta byikamize urakimana
 +
 
Wadukamiye amata angana imvura
 
Wadukamiye amata angana imvura
  
Line 81: Line 116:
 
      
 
      
 
Tubyuka dusenga
 
Tubyuka dusenga
 +
 
Udasukiranya urugwiro.
 
Udasukiranya urugwiro.
 +
 
Sango,ba so na ba Sogokuru,
 
Sango,ba so na ba Sogokuru,
 +
 
Bakwangiye isange,
 
Bakwangiye isange,
  
Line 88: Line 126:
  
 
Uzabakure umusanzu n’umuganda.
 
Uzabakure umusanzu n’umuganda.
 +
 
Abagusigiranye imbuto n’intanga,
 
Abagusigiranye imbuto n’intanga,
 +
 
Bakuraze izi ntarama
 
Bakuraze izi ntarama
 +
 
Zo ku Rutamba –myato no ku Rutamba –biru
 
Zo ku Rutamba –myato no ku Rutamba –biru
  
Line 95: Line 136:
 
      
 
      
 
Data Cyilima nyiri Cyigunge,
 
Data Cyilima nyiri Cyigunge,
 +
 
Cyigilira cyo mu nzeru,Mazina,
 
Cyigilira cyo mu nzeru,Mazina,
 +
 
Yarakwigeze ngo urabe mugenzi we !
 
Yarakwigeze ngo urabe mugenzi we !
 +
 
Uzarasanire ingoma nka we,
 
Uzarasanire ingoma nka we,
  
Line 102: Line 146:
 
    
 
    
 
Uzadusubiranye uko wadusanze,
 
Uzadusubiranye uko wadusanze,
 +
 
y’ebisu by’emisango!
 
y’ebisu by’emisango!
 +
 
Umugabekazi waduhekeye,
 
Umugabekazi waduhekeye,
 +
 
Aduhaka nk’umugabo,
 
Aduhaka nk’umugabo,
  
Line 109: Line 156:
  
 
Yadutunze  nka Nyiratunga.
 
Yadutunze  nka Nyiratunga.
 +
 
Nabacuriye n’amahari
 
Nabacuriye n’amahari
 +
 
Nziko mutazacibwa inka
 
Nziko mutazacibwa inka
 +
 
Duhorana incungu,
 
Duhorana incungu,
  
Line 116: Line 166:
  
 
Muri inzungu z’I Bwima,
 
Muri inzungu z’I Bwima,
 +
 
N’I wa Bwagiro ku Buyumbu .
 
N’I wa Bwagiro ku Buyumbu .
 +
 
Nimugarishye mwarangaje,
 
Nimugarishye mwarangaje,
 +
 
Mwagagaze mukuze uruharo,
 
Mwagagaze mukuze uruharo,
  
Line 123: Line 176:
  
 
Arwigiza imbere.
 
Arwigiza imbere.
 +
 
Mwambereye igisaga,
 
Mwambereye igisaga,
 +
 
Ntimugire igisasa,
 
Ntimugire igisasa,
 +
 
Mbasenge rero mwese
 
Mbasenge rero mwese
  
 
90. Cyilima.
 
90. Cyilima.
  
CYILIMA  I  RUGWE
+
'''CYILIMA  I  RUGWE'''
  
 
Musenge musagurire,
 
Musenge musagurire,
 +
 
Muhe urubanza, mureke abanze,
 
Muhe urubanza, mureke abanze,
 +
 
Nabanze Muhongerwa,
 
Nabanze Muhongerwa,
 +
 
Muhorana –mpongano,
 
Muhorana –mpongano,
 +
  
 
95. Buhatsi bw’impundu n’imposha,
 
95. Buhatsi bw’impundu n’imposha,
 
        
 
        
 
Buhoro buzira igihunga,
 
Buhoro buzira igihunga,
 +
 
Samukuru wa Samukondo
 
Samukuru wa Samukondo
 +
 
Umukozi wa Rukwiza-bisiza
 
Umukozi wa Rukwiza-bisiza
 +
 
Nguwo Nyamugisha,
 
Nguwo Nyamugisha,
  
Line 146: Line 209:
  
 
Imigisha y’abandi Bami,
 
Imigisha y’abandi Bami,
 +
 
Yasanze bahinze arasarura !
 
Yasanze bahinze arasarura !
  
 
KIGELI  I MUKOBANYA
 
KIGELI  I MUKOBANYA
 +
 
Mukobanya ni mukuru,
 
Mukobanya ni mukuru,
 +
 
Sinamukoma imbere !
 
Sinamukoma imbere !
  
Line 155: Line 221:
 
        
 
        
 
Muhe urubanza,mureke abanze
 
Muhe urubanza,mureke abanze
 +
 
Nabanze Mugabo mu –nka,
 
Nabanze Mugabo mu –nka,
 +
 
Nyirazo azirimo !
 
Nyirazo azirimo !
 +
 
Bazigama ingoma
 
Bazigama ingoma
  
Line 162: Line 231:
  
 
Bazikundira intambara !
 
Bazikundira intambara !
 +
 
Bitambara nyiri urutete,
 
Bitambara nyiri urutete,
 +
 
Uwatanyaga Umunya-butatu,
 
Uwatanyaga Umunya-butatu,
 +
 
Umushi yatambitse ingabo mu nzira !
 
Umushi yatambitse ingabo mu nzira !
  
Line 169: Line 241:
 
          
 
          
 
Muhe agasongoro k’ubugabo
 
Muhe agasongoro k’ubugabo
 +
 
Agira umusango w’ingoma
 
Agira umusango w’ingoma
 +
 
Wa musandura yaraharindiye
 
Wa musandura yaraharindiye
 +
 
Arinduza Umugoyi!
 
Arinduza Umugoyi!
  
MIBAMBWE I SEKARONGORO I MUTABAZI I
+
'''MIBAMBWE I SEKARONGORO I MUTABAZI I'''
  
 
120. Gisama-mfuke, umurasanyi
 
120. Gisama-mfuke, umurasanyi
 
        
 
        
 
Na we musenge, musagurire,
 
Na we musenge, musagurire,
 +
 
Muhe urubanza, mureke abanze
 
Muhe urubanza, mureke abanze
 +
 
Nabanze mabara-abiri,
 
Nabanze mabara-abiri,
 +
 
Nkovu-imbere, Mbogoye !
 
Nkovu-imbere, Mbogoye !
  
Line 185: Line 263:
  
 
Rutsinda, nyiri urutsike
 
Rutsinda, nyiri urutsike
 +
 
Rwatuviramo urutsiro
 
Rwatuviramo urutsiro
 +
 
Adutsindire inzimu !
 
Adutsindire inzimu !
 +
 
Kizima,Nzogoma,Rugasira,
 
Kizima,Nzogoma,Rugasira,
  
Line 192: Line 273:
 
        
 
        
 
Amahindu yazihungiye
 
Amahindu yazihungiye
 +
 
Arazihumbiririza.
 
Arazihumbiririza.
 +
 
Rutukuza-ndoro, Umwami w’intwari,
 
Rutukuza-ndoro, Umwami w’intwari,
 +
 
Mumuhaye ubugabo
 
Mumuhaye ubugabo
  
Line 199: Line 283:
 
          
 
          
 
Mu murongo uje,
 
Mu murongo uje,
 +
 
Yarwaniye Nyamurunga !
 
Yarwaniye Nyamurunga !
 
    
 
    
YUHI  II GAHIMA
+
'''YUHI  II GAHIMA'''
  
 
Gahima, Mihayo y’ingoma,
 
Gahima, Mihayo y’ingoma,
 +
 
Na we musenge ,musagurire,
 
Na we musenge ,musagurire,
 +
 
Muhe urubanza,mureke abanze
 
Muhe urubanza,mureke abanze
  
Line 210: Line 297:
  
 
Umukomeza w’inkuna,
 
Umukomeza w’inkuna,
 +
 
Wa mwami wo mu makungu,
 
Wa mwami wo mu makungu,
 +
 
Mutora-makungu,Mutambisha-batimbo
 
Mutora-makungu,Mutambisha-batimbo
  
Line 216: Line 305:
 
        
 
        
 
Wadusendera inkundwakazi,
 
Wadusendera inkundwakazi,
 +
 
Ya Nkoze –urugendo.
 
Ya Nkoze –urugendo.
 +
 
Uwo ni inyamibwa mu ntwari,
 
Uwo ni inyamibwa mu ntwari,
 +
 
150.Zamuhaye ubutware,
 
150.Zamuhaye ubutware,
 
 
  
 
Zimuterekaho  imfizi ya Bicano,
 
Zimuterekaho  imfizi ya Bicano,
 +
 
Ngo azabacire umuhigo !
 
Ngo azabacire umuhigo !
 +
 
Nce Abami urubanza,
 
Nce Abami urubanza,
 +
 
Mbasenge bose !
 
Mbasenge bose !
  
 
155. Ndahiro,
 
155. Ndahiro,
  
NDAHIRO II CYAMATARE
+
'''NDAHIRO II CYAMATARE'''
  
 
Na we musenge ,musagurire,
 
Na we musenge ,musagurire,
 +
 
Muhe urubanza,mureke abanze
 
Muhe urubanza,mureke abanze
 +
 
Nabanze ,Bugili umwigire
 
Nabanze ,Bugili umwigire
 +
 
Wagiraga ingoma z’ingombe,
 
Wagiraga ingoma z’ingombe,
  
Line 239: Line 335:
  
 
Atanga ibyo atunze,
 
Atanga ibyo atunze,
 +
 
Atega ibizaza,
 
Atega ibizaza,
 +
 
Ngo azigira Ndoli,
 
Ngo azigira Ndoli,
 +
 
Ndahiro aruhira !
 
Ndahiro aruhira !
  
Line 246: Line 345:
  
 
Nabyukuruka azinikize inka,
 
Nabyukuruka azinikize inka,
 +
 
Zitaretsa ntiziranze
 
Zitaretsa ntiziranze
 +
 
Ngo yaziburiye imoko
 
Ngo yaziburiye imoko
  
RUGANZU II NDOLI
+
'''RUGANZU II NDOLI'''
  
 
Kibabarira, wa Mwami
 
Kibabarira, wa Mwami
Line 255: Line 356:
 
170. Watugiraga ibambe,
 
170. Watugiraga ibambe,
  
 
 
Kandi avuye iw’abandi,
 
Kandi avuye iw’abandi,
 +
 
Na we musenge, musagurire,
 
Na we musenge, musagurire,
 +
 
Muhe urubanza, mureke abanze
 
Muhe urubanza, mureke abanze
 +
 
Nabanze Gaca-mukanda,
 
Nabanze Gaca-mukanda,
  
Line 264: Line 367:
  
 
Umuzimurura w’ibyari byazimiye,
 
Umuzimurura w’ibyari byazimiye,
 +
 
Umuzahura w’ibyo asanze
 
Umuzahura w’ibyo asanze
 +
 
Nyamashinga aturasanira ubutazadushira,
 
Nyamashinga aturasanira ubutazadushira,
 +
 
Yica abanzi barashira.
 
Yica abanzi barashira.
  
Line 271: Line 377:
 
      
 
      
 
Azanye Cyubahiro
 
Azanye Cyubahiro
 +
 
Yitwa Cyiba –bugabo!
 
Yitwa Cyiba –bugabo!
 +
 
Karuhura se we yarushwa ate?
 
Karuhura se we yarushwa ate?
 +
 
Yahoreye Se ashishikaye,
 
Yahoreye Se ashishikaye,
  
Line 278: Line 387:
  
 
Aho mutaragera!
 
Aho mutaragera!
 +
 
Uwo mugabo mwamugera nde ?
 
Uwo mugabo mwamugera nde ?
  
MUTARA I NSORO II SEMUGESHI
+
'''MUTARA I NSORO II SEMUGESHI'''
  
 
Ngabo yica ingome
 
Ngabo yica ingome
 +
 
190.  Na we musenge, musagurire,
 
190.  Na we musenge, musagurire,
 
                  
 
                  
 
Muhe urubanza,mureke abanze !
 
Muhe urubanza,mureke abanze !
 +
 
Nabanze Rwiramba-nzarwe,
 
Nabanze Rwiramba-nzarwe,
 +
 
Wa Mwami w’I Buziga, Nzogera
 
Wa Mwami w’I Buziga, Nzogera
 +
 
Wa Mwami w’I Butazika Nyonga!
 
Wa Mwami w’I Butazika Nyonga!
  
Line 293: Line 407:
  
 
Nyunga ya Ruganzu!
 
Nyunga ya Ruganzu!
 +
 
Milindi shebuja wa Nyamilinga!
 
Milindi shebuja wa Nyamilinga!
 +
 
Wa Mwami wahabwa Kalinga,
 
Wa Mwami wahabwa Kalinga,
 +
 
Akayambika karindwi
 
Akayambika karindwi
  
Line 300: Line 417:
  
 
Iyi sugi mu Byanganzara,
 
Iyi sugi mu Byanganzara,
 +
 
Ugirango wamuzimba ubugabo ?
 
Ugirango wamuzimba ubugabo ?
  
KIGELI II NYAMUHESHERA  
+
'''KIGELI II NYAMUHESHERA'''
  
 
Bugabo burimo ubugondo,
 
Bugabo burimo ubugondo,
 +
 
Na we musenge, musagurire,
 
Na we musenge, musagurire,
  
Line 310: Line 429:
  
 
Nabanze wa Mwami w’I Shyanga,
 
Nabanze wa Mwami w’I Shyanga,
 +
 
Nyiri ishya ry’inka n’ingoma’
 
Nyiri ishya ry’inka n’ingoma’
 +
 
Nyiri ingabo itagwabiza Mucuzi,
 
Nyiri ingabo itagwabiza Mucuzi,
 +
 
Nyiri icumu ryica Abahunde,
 
Nyiri icumu ryica Abahunde,
  
Line 317: Line 439:
  
 
Yari acaniye imbere ya Bwambara –migezi
 
Yari acaniye imbere ya Bwambara –migezi
 +
 
Umudasongerwa ari ku isonga ry’ingabo,
 
Umudasongerwa ari ku isonga ry’ingabo,
 +
 
Muhundwa ingoma yahawe yarayihunze,
 
Muhundwa ingoma yahawe yarayihunze,
 +
 
Ayinyagira ibihumbi!
 
Ayinyagira ibihumbi!
  
 
215. Gisanura,
 
215. Gisanura,
  
MIBAMBWE II SEKARONGORO II GISANURA
+
'''MIBAMBWE II SEKARONGORO II GISANURA'''
  
 
Na we musenge, musagurire,
 
Na we musenge, musagurire,
 +
 
Muhe urubanza, mureke abanze!
 
Muhe urubanza, mureke abanze!
 +
 
Nabanze Nyamuganza,
 
Nabanze Nyamuganza,
 +
 
Umwami w’i Muganza;
 
Umwami w’i Muganza;
  
Line 333: Line 461:
 
      
 
      
 
Maboko atanga atagabanya,
 
Maboko atanga atagabanya,
 +
 
Bwana –buke, Bwoba –buke,
 
Bwana –buke, Bwoba –buke,
 +
 
Burega bwa Mutima,
 
Burega bwa Mutima,
 +
 
Yari atuye imbere ya Mwumba!
 
Yari atuye imbere ya Mwumba!
  
Line 340: Line 471:
 
          
 
          
 
Ubwo akangiye icyanya,
 
Ubwo akangiye icyanya,
 +
 
Cyangwa azanye icyeyi
 
Cyangwa azanye icyeyi
 +
 
Inkoni zimwasa agahama.
 
Inkoni zimwasa agahama.
  
YUHI III MAZIMPAKA  
+
'''YUHI III MAZIMPAKA'''
  
 
Na Gashira-bwoba,
 
Na Gashira-bwoba,
Line 349: Line 482:
 
230. Umwami mukuraho ubushongore n’ubushami,
 
230. Umwami mukuraho ubushongore n’ubushami,
 
        
 
        
     
 
 
Na we musenge, musagurire,
 
Na we musenge, musagurire,
 +
 
Muhe urubanza, mureke abanze !
 
Muhe urubanza, mureke abanze !
 +
 
Nabanze Kamara-mpaka, Mudahakana,
 
Nabanze Kamara-mpaka, Mudahakana,
  
Line 357: Line 491:
  
 
Umwami w’Abakaraza!
 
Umwami w’Abakaraza!
 +
 
Yakandagiye Nyirinkoma yamwikorereje,
 
Yakandagiye Nyirinkoma yamwikorereje,
 
Amukura ku ngoma,
 
Amukura ku ngoma,
Line 366: Line 501:
 
Yuhi aramuhangamura !
 
Yuhi aramuhangamura !
  
CYILIMA II RUJUGIRA
+
'''CYILIMA II RUJUGIRA'''
 +
 
 
Ruhungira-birwa,
 
Ruhungira-birwa,
 +
 
Ruhaka-miryango
 
Ruhaka-miryango
  
Line 373: Line 510:
 
          
 
          
 
Muhe urubanza,mureke abanze !
 
Muhe urubanza,mureke abanze !
 +
 
Nabanze Rweza-mariba,
 
Nabanze Rweza-mariba,
 +
 
Murera-mpabe,Bihubi,
 
Murera-mpabe,Bihubi,
 +
 
Ruhugukira-mbare,rwa Kibonwa
 
Ruhugukira-mbare,rwa Kibonwa
  
Line 380: Line 520:
  
 
Rusigirira-ndekezi !
 
Rusigirira-ndekezi !
 +
 
Mutazibwa yishe Mazuba,
 
Mutazibwa yishe Mazuba,
 +
 
Arimburira ko inzigo,
 
Arimburira ko inzigo,
 +
 
Muzigirwa ibindi bihugu yarabihumbye,
 
Muzigirwa ibindi bihugu yarabihumbye,
  
Line 388: Line 531:
 
Abizingazingira rimwe
 
Abizingazingira rimwe
  
KIGELI II NDABARASA
+
'''KIGELI II NDABARASA'''
 +
 
 
Ya ntwari y’igisaga ,sogokuru,
 
Ya ntwari y’igisaga ,sogokuru,
 +
 
Se w’ababyazi bawe bombi,
 
Se w’ababyazi bawe bombi,
 +
 
Na we musenge ,musagurire,
 
Na we musenge ,musagurire,
  
Line 396: Line 542:
  
 
Nabanze Nyemazi,
 
Nabanze Nyemazi,
 +
 
Rwemarika rwa Munyaga-mpezi,
 
Rwemarika rwa Munyaga-mpezi,
 +
 
Watunyagira impenda
 
Watunyagira impenda
 +
 
I Bugabe  bwa Buruzi
 
I Bugabe  bwa Buruzi
  
Line 403: Line 552:
 
    
 
    
 
Zigera ku ijana ?
 
Zigera ku ijana ?
 +
 
Abakoni barakuya
 
Abakoni barakuya
 +
 
Iminyago ya Rusumba-mitwe,
 
Iminyago ya Rusumba-mitwe,
 +
 
Na none ntizirava inyuma,
 
Na none ntizirava inyuma,
  
 
270. Iza Mirego ya Bugabo !  
 
270. Iza Mirego ya Bugabo !  
  
MIBAMBWE III MUTABAZI III SENTABYO
+
'''MIBAMBWE III MUTABAZI III SENTABYO'''
  
 
Rugaba-bihumbi,
 
Rugaba-bihumbi,
 +
 
Na we musenge, musagurire,
 
Na we musenge, musagurire,
 +
 
Muhe urubanza,mureke abanze!
 
Muhe urubanza,mureke abanze!
 +
 
Nabanze Ruhanga-rutsinda amahanga,
 
Nabanze Ruhanga-rutsinda amahanga,
  
Line 419: Line 574:
  
 
Mutandi wa Barasana ,
 
Mutandi wa Barasana ,
 +
 
Sabuhanzi ,umuhangura-bashonji,
 
Sabuhanzi ,umuhangura-bashonji,
 +
 
Buriza burese yahanuye Nsoro,
 
Buriza burese yahanuye Nsoro,
 +
 
Atunyagira inka mu Bwongera,
 
Atunyagira inka mu Bwongera,
  
Line 427: Line 585:
 
Bwimba bwa Misakura.
 
Bwimba bwa Misakura.
  
YUHI IV GAHINDIRO
+
'''YUHI IV GAHINDIRO'''
  
 
Sohora- ingoma so wawe
 
Sohora- ingoma so wawe
 +
 
Na we musenge ,musagurire,
 
Na we musenge ,musagurire,
 +
 
Muhe urubanza,mureke abanze!
 
Muhe urubanza,mureke abanze!
  
Line 436: Line 596:
  
 
Shoza-wuhire
 
Shoza-wuhire
 +
 
Ruhanya-nzira,Mazina,Maza!
 
Ruhanya-nzira,Mazina,Maza!
 +
 
Yishe nyiri u Buzi
 
Yishe nyiri u Buzi
 +
 
Nyina amuzana ho mpiri.
 
Nyina amuzana ho mpiri.
  
Line 443: Line 606:
  
 
Nta wacaniye,
 
Nta wacaniye,
 +
 
Nta wasize akana,
 
Nta wasize akana,
 +
 
Yuhi abacukuza umuriro !
 
Yuhi abacukuza umuriro !
 +
 
Mico myiza,umuci w’inkamba,
 
Mico myiza,umuci w’inkamba,
  
Line 450: Line 616:
  
 
Yayanganiye n’amahari,
 
Yayanganiye n’amahari,
 +
 
Ayinyagira amahanga,
 
Ayinyagira amahanga,
 +
 
Aho yahereye iminyago irishya.
 
Aho yahereye iminyago irishya.
  
MUTARA II RWOGERA
+
'''MUTARA II RWOGERA'''
  
 
A ga na we Nsoro, mu bo nsenga,
 
A ga na we Nsoro, mu bo nsenga,
Line 460: Line 628:
  
 
Uri Biyamiza mu nzoza,
 
Uri Biyamiza mu nzoza,
 +
 
Uri Bizihirwa mu ngoma,
 
Uri Bizihirwa mu ngoma,
 +
 
Uri Ruziga nyiri Ibizinzo by’inka,
 
Uri Ruziga nyiri Ibizinzo by’inka,
 +
 
Nyiri inkoni za Rusugi na Rusanga !
 
Nyiri inkoni za Rusugi na Rusanga !
  
Line 467: Line 638:
 
          
 
          
 
Ukaba uhotoye uruti,
 
Ukaba uhotoye uruti,
 +
 
Ukiri umuTavu,
 
Ukiri umuTavu,
 +
 
Nugera mu za bukuru
 
Nugera mu za bukuru
  
Line 474: Line 647:
  
 
Serukira –mapfa,
 
Serukira –mapfa,
 +
 
Amahanga atagukeje kare
 
Amahanga atagukeje kare
 +
 
Azaguhungira he ?
 
Azaguhungira he ?
 +
 
Kavuna –nka ,ugumye uvunnye,
 
Kavuna –nka ,ugumye uvunnye,
  
Line 481: Line 657:
  
 
Ingoma yawe yandajeho umuzindu
 
Ingoma yawe yandajeho umuzindu
 +
 
Ngo kare dukurire Umwami ubwatsi,
 
Ngo kare dukurire Umwami ubwatsi,
 +
 
Umwogabyano yahaye Rwogera.
 
Umwogabyano yahaye Rwogera.
 +
 
Sinijanye, sinibajije,
 
Sinijanye, sinibajije,
  
Line 488: Line 667:
  
 
Ababuzaga nari namenye,
 
Ababuzaga nari namenye,
 +
 
Jyewe wagusanganiye,
 
Jyewe wagusanganiye,
 +
 
Nsusurutse sango,
 
Nsusurutse sango,
 +
 
Ndora usagurira rubanda.
 
Ndora usagurira rubanda.
  
Line 495: Line 677:
  
 
Ko amaso abera kubona!
 
Ko amaso abera kubona!
 +
 
Jyewe nasanze ingoro y’umwami
 
Jyewe nasanze ingoro y’umwami
 +
 
Isetse isusurutse,
 
Isetse isusurutse,
 +
 
Isa n’ingwa yera !
 
Isa n’ingwa yera !
  
Line 502: Line 687:
  
 
Asa n’umutaho mu ijuru,
 
Asa n’umutaho mu ijuru,
 +
 
Atamuye inzobe,
 
Atamuye inzobe,
 +
 
Asa na Nzobe ikeye;
 
Asa na Nzobe ikeye;
 +
 
Burakenkemura!
 
Burakenkemura!
  
Line 509: Line 697:
 
    
 
    
 
N’izo anshyize mu mutwe,
 
N’izo anshyize mu mutwe,
 +
 
Iyo myishywa ndayitabana,
 
Iyo myishywa ndayitabana,
 +
 
Sinatendwa mu mbare.
 
Sinatendwa mu mbare.
 +
 
Ubu Rukanira ntimukangirire urukara !
 
Ubu Rukanira ntimukangirire urukara !
  
Line 516: Line 707:
  
 
Si ndi uwo guhera !
 
Si ndi uwo guhera !
 +
 
Mwinkeka ubutasi,
 
Mwinkeka ubutasi,
 +
 
Sinagaye umutungo w’umwami
 
Sinagaye umutungo w’umwami
 +
 
Ni uruhare rwambereye ikibuza,
 
Ni uruhare rwambereye ikibuza,
  
Line 523: Line 717:
  
 
Isuka ntiyankura ku ngeso mumburanya !
 
Isuka ntiyankura ku ngeso mumburanya !
 +
 
Amaganya ntabangikana
 
Amaganya ntabangikana
 +
 
N’amagambo y’Imana,
 
N’amagambo y’Imana,
 +
 
Mwandinze iyi manga
 
Mwandinze iyi manga
  
 
350. Mana ibamburwa n’izindi !
 
350. Mana ibamburwa n’izindi !
 
  
 
Imana yamaze amazinda,
 
Imana yamaze amazinda,
 +
 
Nzigama ikoro ryawe,
 
Nzigama ikoro ryawe,
 +
 
N’impundu zirimo urukundo
 
N’impundu zirimo urukundo
 +
 
N’urukumbuzi rwinshi
 
N’urukumbuzi rwinshi
  
Line 538: Line 737:
 
          
 
          
 
Bukombe bwa Mukanza,
 
Bukombe bwa Mukanza,
 +
 
Ubwo natebye,
 
Ubwo natebye,
 +
 
Sinatakaje imbare yawe !
 
Sinatakaje imbare yawe !
 +
 
Sinta umwanya,
 
Sinta umwanya,
  
Line 545: Line 747:
  
 
Mu mbare ndi uw’imbere
 
Mu mbare ndi uw’imbere
 +
 
Ndi umupfumu wa Nyamurorwa
 
Ndi umupfumu wa Nyamurorwa
 +
 
Mpora nkwereza karuregwa !
 
Mpora nkwereza karuregwa !
 +
 
Abo turata narabarushije
 
Abo turata narabarushije
  
Line 552: Line 757:
  
 
Ngira impaka umwami umpatse
 
Ngira impaka umwami umpatse
 +
 
Mpakanya Rubyutsa
 
Mpakanya Rubyutsa
 +
 
Ikinyoma kiramuherera, Umurundi twahize,
 
Ikinyoma kiramuherera, Umurundi twahize,
 +
 
Yuhi ancira imihigo
 
Yuhi ancira imihigo
  
Line 559: Line 767:
  
 
Intiti zo kwa Mutaga ndazitekerereza.
 
Intiti zo kwa Mutaga ndazitekerereza.
 +
 
Nihanura amahanga nyabwire byose
 
Nihanura amahanga nyabwire byose
 +
 
Ntabwo azampaka,
 
Ntabwo azampaka,
 +
 
Sinakwisunga amahari
 
Sinakwisunga amahari
  
Line 566: Line 777:
 
    
 
    
 
Nicyo banyangira,
 
Nicyo banyangira,
 +
 
Ngo mpora mbaca urusa,
 
Ngo mpora mbaca urusa,
 +
 
Rwo kubaca urutsi !
 
Rwo kubaca urutsi !
 +
 
Nzi ko barindiye ku busa,
 
Nzi ko barindiye ku busa,
  
Line 573: Line 787:
  
 
Izo mpeza-bwoko
 
Izo mpeza-bwoko
 +
 
Ntibagira amajyo,ntibagira amavu !
 
Ntibagira amajyo,ntibagira amavu !
 +
 
Bokamwe n’umuvumo w’umwikomo,
 
Bokamwe n’umuvumo w’umwikomo,
 +
 
Yuhi abakuye ku ngoma.
 
Yuhi abakuye ku ngoma.
  
Line 580: Line 797:
  
 
Nicariye inkoni,
 
Nicariye inkoni,
 +
 
Nkomereho ,nkomere,
 
Nkomereho ,nkomere,
 +
 
Ndagiye imfizi itari ubwoba
 
Ndagiye imfizi itari ubwoba
 +
 
Iziri ubwoba zirayihunga !
 
Iziri ubwoba zirayihunga !
  
Line 587: Line 807:
 
      
 
      
 
Yazishyira ku mutima zigatemba,
 
Yazishyira ku mutima zigatemba,
 +
 
Iyi mfizi ya Cyurira
 
Iyi mfizi ya Cyurira
 +
 
Yarazuriye irazirambika!
 
Yarazuriye irazirambika!
 +
 
Biru b’imirama,
 
Biru b’imirama,
  
Line 594: Line 817:
 
      
 
      
 
Muyivugirize imirenge tuyiramye,
 
Muyivugirize imirenge tuyiramye,
 +
 
Iyi ngoma yagomoroje imihana !
 
Iyi ngoma yagomoroje imihana !
 +
 
Mbasenge mwese,
 
Mbasenge mwese,
 +
 
Mbasobanure murasigiye
 
Mbasobanure murasigiye
  
Line 601: Line 827:
  
 
Muri Abagabe
 
Muri Abagabe
 +
 
B’I Bukoma –sinde na Gisakarirwa
 
B’I Bukoma –sinde na Gisakarirwa
 +
 
Ngizo impundu mbahaye,
 
Ngizo impundu mbahaye,
 +
 
Nzihaye abageni b’I Ngange,
 
Nzihaye abageni b’I Ngange,
  
Line 608: Line 837:
  
 
N’abo mu Nyanzi za Kavumu,
 
N’abo mu Nyanzi za Kavumu,
 +
 
Zitubyarira Imfizi n’isumba,
 
Zitubyarira Imfizi n’isumba,
 +
 
Mugasarura iyi miryango.
 
Mugasarura iyi miryango.
 +
 
Mpumuriza na Nyamarembo,
 
Mpumuriza na Nyamarembo,
  
Line 615: Line 847:
 
      
 
      
 
Nzigeze I Butare,
 
Nzigeze I Butare,
 +
 
Kwa Nyirantare n’ I wa Ntagwe,
 
Kwa Nyirantare n’ I wa Ntagwe,
 +
 
Mu mirinzi ya Kinyoni,
 
Mu mirinzi ya Kinyoni,
 +
 
Muragahorana uruyundo
 
Muragahorana uruyundo
  
Line 622: Line 857:
 
      
 
      
 
Izi ngoma zejeje imana
 
Izi ngoma zejeje imana
 +
 
Ko muzahore mubyarira izi ngoma
 
Ko muzahore mubyarira izi ngoma
 +
 
Mukazazibyirurira.
 
Mukazazibyirurira.
 
                
 
                

Latest revision as of 06:09, 21 May 2012

Rugamba Cyprien umusizi w'ikinyejana cya 20 n'umugore we Daphrose
Ibisigo by’impakanizi ,ni ibisigo Umusizi agenda anyura mu mateka y’abami n’ibirari, akurikiza injyabihe yabo.Mu gika cya nyuma, Umusizi asingiza umwami uri ku ngoma ,nyiri uguturwa igisigo.

Ibika bigenda bitandukanywa n’inyikirizo zitwa “IMPAKANIZI” .Bityo rero Ibisigo bifite impakanizi biherako byitwa ibisigo by’impakanizi.Dore kimwe mu Bisigo by’impakanizi “UKWIBYARA “Cya Nyakayonga ka Musare ,yatuye Mutara III Rwogera

UKWIBYARA

Ukwibyara gutera ababyeyi ineza,

Batambira b’ineza,

Munoza-ndagano wa Nsana ya Buhanza,

Mu kuva iwa Nyamuhanza.

5. Muhanuzi wadutsindira amahano,

Muhumuza umuhozi.

Waturiha ibyo yagurwa i Kiganda,

Kigeli cya Ngerekera.

Uko muturuka isoko imwe,

10. Niko musangiye ingeso !

Muri Imisumba ya Rusuma-migezi,

Mwabweho kwa Gisanura

Amasugi yanyu azira igisasa !

Mwarashatse birabakundira,

15. Mwameze amaboko arabakamira

Inka mukoye mu Byaguka

Zibagwiriza imihana.

Imfura nzima isubira ku izina rya se,

Bagasanganizwa n’impundu

20. Yakura impuha !

Mpagarije- kure ya Mwuhira-kare wa Mukanganwa,

Yari yagishije I Bunyambo Nyarume !

Ni Rumeza nyiri uburezi

Buzamagana amacwa,

25. Aca inka mo amaziri,

Mazina ya Gasenda,

Adusendera imisaka ya Rusenge !

Mwahonotse mwese,

Kurya mucurwa n’inyundo ziramye !

30. Muri abarezi bo mu mirinzi ya Cyarubanzi !

Mwebwe ho Abanyacyilima

Muzira icyangwe mu minwe !

Mwameze Ibiganza bitatugwabiza,

Mugira amaguru atugabira

35. Abagabe b’I Ruganda,

Mwitwa ingendutsi

Mwatubereye imbyeyi n’Imanzi,

Muri Abami b’Akamazi,

Tuzi n’icyo mwamaze !

40. Muri imanzi z’uburezi,

Muri ibirezi byamye

I Buriza na Buremera !

Muri abaremere b’ iTanda

Muri abature b’I Tanda,

45. Muri abo ku Isi itengerana,

Ku Rutamba-mitavu

Muri intwari zitarutana,

Muri bene iteka ritahava

Muri bene umutungo mwiza !

50. Mwaraduhatse muraturemaza !

Mwatwubakiye amarembo y’intungane

Tubita intura-Rwanda!

Nta byikamize urakimana

Wadukamiye amata angana imvura

55. Ntitugira umuvuro !

Tubyuka dusenga

Udasukiranya urugwiro.

Sango,ba so na ba Sogokuru,

Bakwangiye isange,

60. Ngo abazakwanga,

Uzabakure umusanzu n’umuganda.

Abagusigiranye imbuto n’intanga,

Bakuraze izi ntarama

Zo ku Rutamba –myato no ku Rutamba –biru

65. Kwa Matungiro ku ntaho –ndende !

Data Cyilima nyiri Cyigunge,

Cyigilira cyo mu nzeru,Mazina,

Yarakwigeze ngo urabe mugenzi we !

Uzarasanire ingoma nka we,

70. Uzagabe nka Gisanura

Uzadusubiranye uko wadusanze,

y’ebisu by’emisango!

Umugabekazi waduhekeye,

Aduhaka nk’umugabo,

75. Ntidusunikwa mu rugo rwa Mudasobwa,

Yadutunze nka Nyiratunga.

Nabacuriye n’amahari

Nziko mutazacibwa inka

Duhorana incungu,

80. Mucana umuriro utazima,

Muri inzungu z’I Bwima,

N’I wa Bwagiro ku Buyumbu .

Nimugarishye mwarangaje,

Mwagagaze mukuze uruharo,

85. Umwami uhawe uruharo,

Arwigiza imbere.

Mwambereye igisaga,

Ntimugire igisasa,

Mbasenge rero mwese

90. Cyilima.

CYILIMA I RUGWE

Musenge musagurire,

Muhe urubanza, mureke abanze,

Nabanze Muhongerwa,

Muhorana –mpongano,


95. Buhatsi bw’impundu n’imposha,

Buhoro buzira igihunga,

Samukuru wa Samukondo

Umukozi wa Rukwiza-bisiza

Nguwo Nyamugisha,

100. Umwami wanduraga

Imigisha y’abandi Bami,

Yasanze bahinze arasarura !

KIGELI I MUKOBANYA

Mukobanya ni mukuru,

Sinamukoma imbere !

105. Na we musenge ,musagurire,

Muhe urubanza,mureke abanze

Nabanze Mugabo mu –nka,

Nyirazo azirimo !

Bazigama ingoma

110. Bazigura se ku nzira

Bazikundira intambara !

Bitambara nyiri urutete,

Uwatanyaga Umunya-butatu,

Umushi yatambitse ingabo mu nzira !

115. Nimumuhe rugari atange imyato,

Muhe agasongoro k’ubugabo

Agira umusango w’ingoma

Wa musandura yaraharindiye

Arinduza Umugoyi!

MIBAMBWE I SEKARONGORO I MUTABAZI I

120. Gisama-mfuke, umurasanyi

Na we musenge, musagurire,

Muhe urubanza, mureke abanze

Nabanze mabara-abiri,

Nkovu-imbere, Mbogoye !

125. Nyiri-mbuga mu mbone!

Rutsinda, nyiri urutsike

Rwatuviramo urutsiro

Adutsindire inzimu !

Kizima,Nzogoma,Rugasira,

130. Rwarasanaga mu nka za se!

Amahindu yazihungiye

Arazihumbiririza.

Rutukuza-ndoro, Umwami w’intwari,

Mumuhaye ubugabo

135. Mumuhigure ingoma,

Mu murongo uje,

Yarwaniye Nyamurunga !

YUHI II GAHIMA

Gahima, Mihayo y’ingoma,

Na we musenge ,musagurire,

Muhe urubanza,mureke abanze

140. Nabanze Umukundwa

Umukomeza w’inkuna,

Wa mwami wo mu makungu,

Mutora-makungu,Mutambisha-batimbo

145. Rwankindi Nkomye -urume wa Misaya

Wadusendera inkundwakazi,

Ya Nkoze –urugendo.

Uwo ni inyamibwa mu ntwari,

150.Zamuhaye ubutware,

Zimuterekaho imfizi ya Bicano,

Ngo azabacire umuhigo !

Nce Abami urubanza,

Mbasenge bose !

155. Ndahiro,

NDAHIRO II CYAMATARE

Na we musenge ,musagurire,

Muhe urubanza,mureke abanze

Nabanze ,Bugili umwigire

Wagiraga ingoma z’ingombe,

160. Ati “nteze urugombozi ! “

Atanga ibyo atunze,

Atega ibizaza,

Ngo azigira Ndoli,

Ndahiro aruhira !

165. Ngo Rubyukira- ngoma nabyukire,

Nabyukuruka azinikize inka,

Zitaretsa ntiziranze

Ngo yaziburiye imoko

RUGANZU II NDOLI

Kibabarira, wa Mwami

170. Watugiraga ibambe,

Kandi avuye iw’abandi,

Na we musenge, musagurire,

Muhe urubanza, mureke abanze

Nabanze Gaca-mukanda,

175. Bicuba umuci w’inzigo, Nyabuzima,

Umuzimurura w’ibyari byazimiye,

Umuzahura w’ibyo asanze

Nyamashinga aturasanira ubutazadushira,

Yica abanzi barashira.

180. Cyungura umwami wo ku Cyuma,

Azanye Cyubahiro

Yitwa Cyiba –bugabo!

Karuhura se we yarushwa ate?

Yahoreye Se ashishikaye,

185. Ingabo ye ayigeza mu Rumira,

Aho mutaragera!

Uwo mugabo mwamugera nde ?

MUTARA I NSORO II SEMUGESHI

Ngabo yica ingome

190. Na we musenge, musagurire,

Muhe urubanza,mureke abanze !

Nabanze Rwiramba-nzarwe,

Wa Mwami w’I Buziga, Nzogera

Wa Mwami w’I Butazika Nyonga!

195. Nyiri inyumba, Munyundo!

Nyunga ya Ruganzu!

Milindi shebuja wa Nyamilinga!

Wa Mwami wahabwa Kalinga,

Akayambika karindwi

200. Ruyenzi rwasiye,

Iyi sugi mu Byanganzara,

Ugirango wamuzimba ubugabo ?

KIGELI II NYAMUHESHERA

Bugabo burimo ubugondo,

Na we musenge, musagurire,

205. Muhe urubanza, mureke abanze!

Nabanze wa Mwami w’I Shyanga,

Nyiri ishya ry’inka n’ingoma’

Nyiri ingabo itagwabiza Mucuzi,

Nyiri icumu ryica Abahunde,

210. Nyiri iminyago cumi,

Yari acaniye imbere ya Bwambara –migezi

Umudasongerwa ari ku isonga ry’ingabo,

Muhundwa ingoma yahawe yarayihunze,

Ayinyagira ibihumbi!

215. Gisanura,

MIBAMBWE II SEKARONGORO II GISANURA

Na we musenge, musagurire,

Muhe urubanza, mureke abanze!

Nabanze Nyamuganza,

Umwami w’i Muganza;

220. Rugabisha-birenge!

Maboko atanga atagabanya,

Bwana –buke, Bwoba –buke,

Burega bwa Mutima,

Yari atuye imbere ya Mwumba!

225. Cyubahiro amahanga yamutinyiye ubugabo,

Ubwo akangiye icyanya,

Cyangwa azanye icyeyi

Inkoni zimwasa agahama.

YUHI III MAZIMPAKA

Na Gashira-bwoba,

230. Umwami mukuraho ubushongore n’ubushami,

Na we musenge, musagurire,

Muhe urubanza, mureke abanze !

Nabanze Kamara-mpaka, Mudahakana,

235. Muhara-nkamwa, mukanza

Umwami w’Abakaraza!

Yakandagiye Nyirinkoma yamwikorereje, Amukura ku ngoma, Uwo ni Ngo-mbahe,

240. Yari atuye mu bitwa bya Muhima

Wa Muhinza wari uhanze, Yuhi aramuhangamura !

CYILIMA II RUJUGIRA

Ruhungira-birwa,

Ruhaka-miryango

245. Na we musenge ,musagurire,

Muhe urubanza,mureke abanze !

Nabanze Rweza-mariba,

Murera-mpabe,Bihubi,

Ruhugukira-mbare,rwa Kibonwa

250. Wa Mwami wa Gisanura na Gisaga

Rusigirira-ndekezi !

Mutazibwa yishe Mazuba,

Arimburira ko inzigo,

Muzigirwa ibindi bihugu yarabihumbye,

255. Yabimbye ubugabo

Abizingazingira rimwe

KIGELI II NDABARASA

Ya ntwari y’igisaga ,sogokuru,

Se w’ababyazi bawe bombi,

Na we musenge ,musagurire,

260. Muhe urubanza,mureke abanze !

Nabanze Nyemazi,

Rwemarika rwa Munyaga-mpezi,

Watunyagira impenda

I Bugabe bwa Buruzi

265. Aho murabona izi ngoma

Zigera ku ijana ?

Abakoni barakuya

Iminyago ya Rusumba-mitwe,

Na none ntizirava inyuma,

270. Iza Mirego ya Bugabo !

MIBAMBWE III MUTABAZI III SENTABYO

Rugaba-bihumbi,

Na we musenge, musagurire,

Muhe urubanza,mureke abanze!

Nabanze Ruhanga-rutsinda amahanga,

275.Umutanguha ,Mutambisha –batimbo !

Mutandi wa Barasana ,

Sabuhanzi ,umuhangura-bashonji,

Buriza burese yahanuye Nsoro,

Atunyagira inka mu Bwongera,

280. N’izo yakura mu Bwilili,

Bwimba bwa Misakura.

YUHI IV GAHINDIRO

Sohora- ingoma so wawe

Na we musenge ,musagurire,

Muhe urubanza,mureke abanze!

285. Nabanze ziniga-zinywe,

Shoza-wuhire

Ruhanya-nzira,Mazina,Maza!

Yishe nyiri u Buzi

Nyina amuzana ho mpiri.

290. Abo bahinza yabateye umukenya

Nta wacaniye,

Nta wasize akana,

Yuhi abacukuza umuriro !

Mico myiza,umuci w’inkamba,

295. Umurasanira w’ingoma !

Yayanganiye n’amahari,

Ayinyagira amahanga,

Aho yahereye iminyago irishya.

MUTARA II RWOGERA

A ga na we Nsoro, mu bo nsenga,

300. Sinagusiga inyuma !

Uri Biyamiza mu nzoza,

Uri Bizihirwa mu ngoma,

Uri Ruziga nyiri Ibizinzo by’inka,

Nyiri inkoni za Rusugi na Rusanga !

305. Aho ga udushubije ku gihe cya Ruyenzi

Ukaba uhotoye uruti,

Ukiri umuTavu,

Nugera mu za bukuru

310. Wabaye ubukombe,


Serukira –mapfa,

Amahanga atagukeje kare

Azaguhungira he ?

Kavuna –nka ,ugumye uvunnye,

315. Unyumvire nkwiture ineza,

Ingoma yawe yandajeho umuzindu

Ngo kare dukurire Umwami ubwatsi,

Umwogabyano yahaye Rwogera.

Sinijanye, sinibajije,

320. Ineza yawe intaha mu nda

Ababuzaga nari namenye,

Jyewe wagusanganiye,

Nsusurutse sango,

Ndora usagurira rubanda.

325. Ko amatwi yumva byiza

Ko amaso abera kubona!

Jyewe nasanze ingoro y’umwami

Isetse isusurutse,

Isa n’ingwa yera !

330. Nsanga Umwami mu ijabiro umu

Asa n’umutaho mu ijuru,

Atamuye inzobe,

Asa na Nzobe ikeye;

Burakenkemura!

335. Ngira imandwa nari nsanganywe,

N’izo anshyize mu mutwe,

Iyo myishywa ndayitabana,

Sinatendwa mu mbare.

Ubu Rukanira ntimukangirire urukara !

340. Mwinyita impenzi,

Si ndi uwo guhera !

Mwinkeka ubutasi,

Sinagaye umutungo w’umwami

Ni uruhare rwambereye ikibuza,

345.Amage yo guhora mpingiriza arantinza

Isuka ntiyankura ku ngeso mumburanya !

Amaganya ntabangikana

N’amagambo y’Imana,

Mwandinze iyi manga

350. Mana ibamburwa n’izindi !

Imana yamaze amazinda,

Nzigama ikoro ryawe,

N’impundu zirimo urukundo

N’urukumbuzi rwinshi

355. Rw’indatwa z’Abadahanda

Bukombe bwa Mukanza,

Ubwo natebye,

Sinatakaje imbare yawe !

Sinta umwanya,

360. Ntiwandobanuye mu nyuma !

Mu mbare ndi uw’imbere

Ndi umupfumu wa Nyamurorwa

Mpora nkwereza karuregwa !

Abo turata narabarushije

365. Abahayi b’ishyanga narabahojeje !

Ngira impaka umwami umpatse

Mpakanya Rubyutsa

Ikinyoma kiramuherera, Umurundi twahize,

Yuhi ancira imihigo

370. Mutimbuzi Nyiri-ntora yica Mutaga,

Intiti zo kwa Mutaga ndazitekerereza.

Nihanura amahanga nyabwire byose

Ntabwo azampaka,

Sinakwisunga amahari

375. Narakeje Yuhi arakundaga.

Nicyo banyangira,

Ngo mpora mbaca urusa,

Rwo kubaca urutsi !

Nzi ko barindiye ku busa,

380. Bahungura ubuhake,

Izo mpeza-bwoko

Ntibagira amajyo,ntibagira amavu !

Bokamwe n’umuvumo w’umwikomo,

Yuhi abakuye ku ngoma.

385. Nce Abami urubanza,

Nicariye inkoni,

Nkomereho ,nkomere,

Ndagiye imfizi itari ubwoba

Iziri ubwoba zirayihunga !

390. Iziyishamiye ikazishyambya !

Yazishyira ku mutima zigatemba,

Iyi mfizi ya Cyurira

Yarazuriye irazirambika!

Biru b’imirama,

395. Nimuhimbya imiriri,

Muyivugirize imirenge tuyiramye,

Iyi ngoma yagomoroje imihana !

Mbasenge mwese,

Mbasobanure murasigiye

400. Ntimuvuka igisumbane,

Muri Abagabe

B’I Bukoma –sinde na Gisakarirwa

Ngizo impundu mbahaye,

Nzihaye abageni b’I Ngange,

405. N’abo mu Bugamba n’abanyakayanza!

N’abo mu Nyanzi za Kavumu,

Zitubyarira Imfizi n’isumba,

Mugasarura iyi miryango.

Mpumuriza na Nyamarembo,

410. Izo nduba ngumye nzivuze,

Nzigeze I Butare,

Kwa Nyirantare n’ I wa Ntagwe,

Mu mirinzi ya Kinyoni,

Muragahorana uruyundo

415. Rubyara izi nyonga

Izi ngoma zejeje imana

Ko muzahore mubyarira izi ngoma

Mukazazibyirurira.

Hifashishijwe

Igiitabo “Umuco n’ubuvanganzo “(NSANZABERA Jean de Dieu 2012 )